Archetype

De verkeerde portemonnee

Het voordeel van de één is een nadeel voor de ander

In complexe situaties is het soms lastig in te schatten waar de voordelen en waar de nadelen van een project optreden. Regelmatig komt het voor dat de verandering voor het systeem als geheel positief uitvalt (een besparing, betere service, betere volksgezondheid), maar dat dit ten koste gaat van één of meerdere partijen binnen het systeem. Als het om geld gaat, is een compensatie vanuit het collectief soms nodig om een acceptabele, win-win (of not lose-not lose) situatie te creëren, waarbij niet de portemonnee van de één gevuld wordt door die van de ander.

10 recente lessen

1.

Pilots kunnen mislukken, en leveren belangrijke inzichten op

Vrijwel alle zorgorganisaties hebben te maken met tekorten aan personeel en andere middelen. De projecten van VernieuwdeZorg vereisen echter mankracht en ruimte die beperkt worden door deze tekortkomingen. Dit resulteert in ongemakkelijke tijden en locaties voor de zorgverlening.

2.

Betere behandeling loopt tegen financiële prikkels aan

Door de financiële structuur van het ziekenhuis heeft het bekostigen op de behandeling een tekort in budget op andere zorgprocessen als een direct gevolg. Deze zijn echter wel op te lossen in onderhandelingen met de zorgverzekeraar.

3.

MEE Samen wil zorg helpen kantelen

Voor het algemene belang wordt niet goed gezorgd, als een organisatie het project zou willen oppakken moeten ze gelijk alle kosten dragen, terwijl de andere organisaties hier profijt van maken.

4.

De Health Deal, geen deal maar wel een kansrijk vervolg

Geen urgentie voor preventie. Ondanks oplopende zorgkosten, toenemende zorgvraag, moeilijk te vervullen vacatures en de opmars van buitenlandse commerciële techgiganten ontbreekt bij zorgpartijen het besef dat preventie noodzakelijk is en dat veilige en toegankelijke e-health daar een wezenlijke rol bij kan vervullen.

5.

Wie financiert leefstijl bij hartrevalidatie?

Besparing en preventie laten zich lastig investeren. De nieuwe hartrevalidatie zou geen directe financiële winst opleveren en de financiers zouden volgens de businesscase ook niet direct degenen zijn die voordeel hebben van financiering. De (financiële) voordelen zijn zichtbaar op andere plekken.

6.

In het verleden behaalde resultaten

Het was niet in het voordeel van de behandelende gynaecologen om hun patiënten naar een andere specialist te sturen.

7.

Betere én goedkopere COPD-behandeling kost zorgverlener geld

Omdat het om voorkomen van (her)opnames gaat is het niet duidelijk bij wie de kosten liggen. Bovendien loopt het ziekenhuis vergoeding mis door minder opnames. Door het bestaande zorgsysteem kost dit traject de zorgverlener geld en loopt hij inkomsten mis, terwijl de implementatie van het traject de zorgkosten uiteindelijk substantieel vermindert en de kwaliteit van leven van de patiënten aanzienlijk verbetert. Kortom, ondanks de positieve resultaten staat de borging van het project onder druk vanwege perverse financiële prikkels in het zorgsysteem.

8.

Introductie NOAC’s voor de indicatie atriumfibrilleren, wat ging er anders?

Er waren vele partijen betrokken bij de introductie van de NOAC´s, deels met tegenstrijdige belangen. Het belang van de patiënt verdween in dit spanningsveld enigszins naar de achtergrond, terwijl dit juist de aanhoudende basis had moeten vormen voor een zorgvuldige introductie onder de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de verschillende partijen.

9.

De ziekte van Lyme - wel genezen, niet verzekerd

Zorgverzekeraars vragen om een onderbouwing van behandelingen door hard wetenschappelijk bewijs. Zij willen bewijs dat door middel van ‘dubbelblinde onderzoeken’ wordt geleverd. Dit is in het geval van chronische Lyme niet mogelijk omdat de zogenaamde ‘gouden standaard’ ontbreekt. Er is geen onbetwiste test om de genezing van de ziekte van Lyme vast te stellen. Dubbelblinde en vergelijkende onderzoeken zijn in dit geval dus niet mogelijk.

10.

Naar een nieuw model voor zorgvraagtypering en bekostiging

In het oude model waren er voor zorgaanbieders perverse prikkels die leidden tot strategisch declaratiegedrag – ze voldeden wel aan de regels, maar niet aan de bedoelingen van het model. Wat de gevolgen van het nieuwe model zouden zijn op hun portemonnee was niet geheel duidelijk.