De COSMIC studie is opgezet omdat er geen consensus is wat betreft de juiste behandeling bij patiënten met een central cord syndroom zonder aanwijzingen voor letsel van de wervelkolom. Een central cord syndroom is een aandoening waarbij patiënten tijdens een trauma een partiële dwarslaesie oplopen, waarbij zij meer motore uitval hebben in de armen dan in de benen, sensore uitval onder het niveau van de laesie, en/of blaasfunctiestoornissen. Het is gebleken dat deze vorm van dwarslaesie (deels) spontaan kan herstellen, maar er kan ook secundaire neurologische achteruitgang ontstaan door progressie van compressie op het myelum door bijvoorbeeld oedeem. Om dit te voorkomen kan er preventief een cervicale decompressie uitgevoerd worden. Een operatieve ingreep is echter risicovol en niet altijd noodzakelijk gezien het mogelijke spontane herstel. De vraag is dus of het beter is om af te wachten of te opereren. Het doel van het onderzoek was om vast te stellen of een conservatieve behandeling, die in het verleden werd gepropageerd en nog steeds wordt aangehangen, eenzelfde klinisch resultaat heeft als vroege chirurgische decompressie. Het theoretische voordeel van vroege chirurgische decompressie zou zijn dat het secundaire schade voorkomt na een bepaalde vorm van dwarslesie als gevolg van een nektrauma, waarbij schade aan de halswervelkolom niet radiologisch zichtbaar is.

Dwarslaesiepatiënten die in deze studie mee doen werden gerandomiseerd in een conservatieve of operatieve groep. Van belang was dat er op de MRI of CT geen aanwijzingen waren voor ossaal of ligamentair letstel. De patiënt in de operatieve groep werden binnen 24 uur na het trauma geopereerd. Vervolgens werden de patiënten twee jaar vervolgd waarbij we keken naar het dagelijks functioneren van beide patiëntengroepen. De hoop was om hiermee inzicht te krijgen welke patiëntengroep een betere functionele uitkomst heeft twee jaar na het trauma.

Om dit te onderzoeken werd er voor gekozen een multi-center gerandomiseerd onderzoek uit te voeren. Na anderhalf jaar was er slechts één patient gevonden die in aanmerking kwam voor dit onderzoek. Per jaar hadden de onderzoekers gehoopt rond de 20 patiënten te includeren. Alle mensen die in aanvankelijk in aanmerking leken te komen waren toch geëxcludeerd op basis van de bevindingen op de MRI of CT. Als belangrijkste oorzaak geldt dat het inclusie criterium van central cord lesie zonder radiologisch zichtbare schade aan de halswervelkolom zeer zelden voorkomt (vanwege afwijkingen op MRI of hoge resolutie CT), terwijl dit in de oude literatuur juist vaker zou moeten komen.