Archetype

De olifant

Het totaal is meer dan de som der delen

Soms worden dingen pas duidelijk wanneer je er van diverse kanten naar kijkt en wanneer je waarnemingen vanuit diverse perspectieven combineert. Dit principe wordt mooi verwoord in de parabel van de olifant en de zes geblinddoekte mensen. Aan deze waarnemers wordt gevraagd de olifant te betasten en te beschrijven wat ze menen te voelen. De een zegt een ‘slang’ (de slurf), de ander een ‘muur’ (zijkant), een volgende een ‘boom’(poot), weer een ander een ‘speer’ (slagtand), de vijfde een ‘touw’ (de staart) en de laatste een ‘waaier’ (oor). Geen van de deelnemers beschrijft een deel van een olifant, maar wanneer ze hun waarnemingen delen en combineren, komt de olifant ‘tevoorschijn’.

9 recente lessen

1.

Pilots kunnen mislukken, en leveren belangrijke inzichten op

Het team van VernieuwdeZorg realiseerde dat er meer komt kijken bij een succesvolle innovatie dan alleen de effectiviteit van het product zelf. Het begrijpen van het volledige plaatje van zorginnovatie omvat aspecten zoals de systeemperceptie, onderlinge afhankelijkheid van middelen, noodzakelijke schaalbaarheid en andere belangrijke factoren.

2.

Betere zorg voor ouderen en gehandicapten op Aruba: dat kan alleen samen

De vier overheidsdiensten betrokken bij het project hebben allemaal een andere visie op kwaliteit en veiligheid. Hierdoor waren er verschillende visies op wat de vereisten moesten worden voor een exploitatievergunning voor verzorgingshuizen. Dit heeft wél geleid tot betere samenwerkingsverbanden tussen de overheidsdiensten.

3.

Vernieuwing in de zorg loopt steeds opnieuw tegen innovatieklem aan

Vaak ontstaat er een te simplistisch beeld van het probleem wanneer belanghebbenden onvoldoende inzichten meenemen. Aan de andere kant kan het betrekken van meerdere belanghebbenden leiden tot een overvloed aan inzichten, wat het uiteindelijke begrip van een probleem aanzienlijk bemoeilijkt. De ZorgZandBak had mogelijk een actievere rol moeten spelen om te zorgen voor collectieve ondersteuning, in plaats van te veel ruimte te bieden aan uiteenlopende ideeën.

4.

Zonder stigma de deur door

Technologisch is het project een succes en het concept is tegen relatief lage kosten te implementeren. Maar ook vanuit andere perspectieven is er een meer- waarde, onder meer vanuit juridische kant. Voor je het weet dreigt de bekende formule op te spelen: NT+OO=DOO: Nieuwe Technologie in een Oude Organisatie resulteert in een Dure Oude Organisatie.

5.

Betere behandeling loopt tegen financiële prikkels aan

Zorgverleners nemen vaak het perspectief van de patiënt over en streven naar het voorkomen van extra zorg. Managers moeten vaak waken over de financiële aspecten en kijken naar de randzaken van een innovatie. Echter, het ontbreken van een volledig beeld van de complexe organisatie zorgt ervoor dat het spontaan doorvoeren van een protocol leidt tot conflicten in de organisatie.

6.

Het Red Team dat nooit een Red Team mocht worden

Verschillende stakeholders in het zorgbeleid waren niet in staat om in te zien welke rol het Red Team wilde vervullen en hoe zij kon bijdragen aan de pandemiebestrijding. Het volledige plaatje was niet het overnemen van het OMT, maar juist het verzorgen van een ontbrekend tegengeluid.

7.

Lockdown in Nederland

Het instellen van pakketten maatregelen in plaats van individuele maatregelen maakt het lastiger om het effect per maatregel te bekijken.

8.

Uitprobeerdienst Dalfsen: een goede vraagverheldering is het halve werk

De vraagverheldering was bij deze casus onvoldoende. Er is vanuit te weinig perspectieven naar de situatie gekeken.

9.

Tablet-app komt niet van de grond

ICT-gerelateerde innovatieprojecten in een multi-stakeholder setting zijn per definitie complex. De combinatie van uiteenlopende verwachtingen c.q. belangen en organisatie-overstijgende data-uitwisseling leidt tot cocktails die vaker mislukken dan slagen. Het is niet gelukt om het totaal van de inzichten meer te laten zijn dan de som der delen.